” Εάν παρατηρήσετε κάποιο άτομο να γελάει πολύ με μη-αστεία, πιθανόν να αισθάνεται πολύ μόνο μέσα του. ” – Άγνωστος
Η μοναξιά είναι αντίληψη και κρίση, όχι αντικειμενική κατάσταση. Έχει περιγραφεί ως η ασυμφωνία μεταξύ επιθυμητού και επιτυγχανόμενου επιπέδου κοινωνικής επαφής, που εξαρτάται περισσότερο από την ποιότητα των κοινωνικών σχέσεων, παρά από την ποσότητα. Κάποιος μπορεί να είναι μόνος σε ένα πλήθος, ή με ένα πλήρες κοινωνικό πρόγραμμα, ή ακόμα και σε μία σχέση ή ένα γάμο.
Πολλοί άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται περιστασιακά μόνοι, αλλά η χρόνια μοναξιά απειλεί εξίσου τη σωματική και την ψυχική υγεία. Η μοναξιά συνδέεται με μειωμένη ανοσία, μειωμένη ανθεκτικότητα, με κατάθλιψη και μειωμένη ανοχή στο στρες, ακόμη και με μειωμένο προσδόκιμο ζωής. Το πιο αξιοσημείωτο είναι ότι η μοναξιά μπορεί να είναι μεταδοτική.
Ακριβώς λοιπόν, όπως ένας καθρέφτης αντανακλά μια αντίστροφη εικόνα του πρωτοτύπου, έτσι και το γέλιο αντικατοπτρίζει τη μοναξιά, σε πολλά σημαντικά χαρακτηριστικά. Η κοινωνική δυναμική, οι σωματικές και ψυχικές συνέπειες και η υπαρξιακή αγκαλιά του γέλιου είναι το αντίστροφο της μοναξιάς. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το γέλιο είναι το alter ego της μοναξιάς. Αν κάποιος γελάει πολύ, το πιθανότερο είναι ότι είναι μόνος. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι δεν έχουν κανέναν να μοιραστούν την ευτυχία. Μπορεί ακόμη και να φτιάχνουν ιστορίες για να προσπαθήσουν να καλύψουν τα συναισθήματά τους. Ωστόσο, η πιο κοινή αιτία της μοναξιάς είναι η πλήξη, που προκύπτει από την έλλειψη κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
Η μοναξιά μπορεί να μας επηρεάζει με πολλούς τρόπους. Η έλλειψη κοινωνικών σχέσεων μπορεί να είναι επιβλαβής για τη σωματική και ψυχική μας υγεία. Εάν κάποιος είναι μοναχικός, είναι πιθανό να υποφέρει αρνητικά συναισθήματα όπως κατάθλιψη και θυμό. Αξιοσημείωτο είναι πως, η μοναξιά μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερη διάρκεια ζωής. Το να μοιράζεσαι ένα γέλιο μας κάνει πιο χαρούμενους, βοηθά να αισθανόμαστε χαλαροί και θετικοί με τον εαυτό μας. Σε κάνει επίσης να νιώθεις πιο συνδεδεμένος με τον σύντροφό σου. Αυτός είναι ο λόγος που το γέλιο είναι μια ουσιαστική πτυχή των σχέσεων.
Αν αναρωτηθείτε λοιπόν γιατί κάποιος που γνωρίζετε γελάει πολύ, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι μόνος. Προσπάθησε να βρεις κάποιον που να σε κάνει να γελάς. Ίσως να είναι αυτοί που σε κάνουν να νιώθεις καλύτερα. Μεταξύ φιλοσόφων, ο Φ. Νίτσε θεωρούσε το γέλιο ως απάντηση στη θνητότητα και την υπαρξιακή μοναξιά. Με τη δύναμή του να παρηγορεί και να συνδέει, το γέλιο επιβεβαιώνει τη ζωή. Έστω και για μια στιγμή, το γέλιο διευρύνει τη συνείδηση και της επιτρέπει να συγκρατήσει τον ανθρώπινο φόβο σε ένα μεγαλύτερο δοχείο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Keith-Spiegel, P. (1972). EarlyConceptionsofHumor: VarietiesandIssues, AcademicPress, NewYork, NY.
2. MacDonald, K. B., Kumar, A., & Schermer, J. A. (2020). No laughing matter: How humor styles relate to feelings of loneliness and not mattering. Behavioral Sciences, 10(11), 16
3. Larsen, P. H. H., & Wang, W. (2023). Laughing Matters: Investigating the relationship between humor, personality, and social relations (Bachelor’s thesis, NTNU).
