Η Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία είναι μία Δυναμική θεραπευτική προσέγγιση που καταπιάνεται με ανησυχίες οι οποίες έχουν τη ρίζα τους στην ανθρώπινη ύπαρξη. Δεν είναι μία ανεξάρτητη σχολή ψυχοθεραπείας αλλά εστιάζει στην απάντηση κρίσιμων ερωτημάτων από τον θεραπευόμενο για τη φύση του ανθρώπου, το άγχος, την απόγνωση, τη θλίψη, τη μοναξιά και την απομόνωση. Επίσης, διαπραγματεύεται την ιδέα της ύπαρξης εγγενούς νοήματος στη ζωή, της ελευθερίας & της ευθύνης, της δημιουργικότητας.
Μια από τις βασικότερες αρχές που στηρίζεται η Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία είναι η υπόθεση πως οι άνθρωποι σαν όντα είμαστε ελεύθεροι, αφού σε κάθε τι που μας συμβαίνει θεωρητικά υπάρχουν επιλογές διαθέσιμες να ακολουθήσουμε – άρα είμαστε και υπεύθυνοι για τις πράξεις μας και τη συμπεριφορά μας.
Σε αυτό το σημείο είναι που συνδέεται ο Υπαρξισμός με την Ενσυνειδητότητα, αφού βρίσκοντας τις απαντήσεις μας στα προηγούμενα ερωτήματα, μπορούμε να οδηγηθούμε σε καλύτερη αίσθηση του εαυτού μας και κατ’ επέκταση της ύπαρξής μας. Θα ζούμε πιο συνειδητά και αυθεντικά και όχι τυχαία.
Το ακόλουθο απόφθεγμα συνδέει τα προαναφερθέντα και είναι ενός από τους σημαντικότερους εν ζωή ψυχοθεραπευτές, ένθερμους υποστηρικτές της υπαρξιακής σχολής, του Ίρβιν Γιάλομ (Irvin D. Yalom) και είναι το εξής: “Αν δεν γίνεις κύριος της πορείας της ζωής σου, επιτρέπεις στην ύπαρξή σου να αποτελεί ατύχημα” (απόσπασμα από το βιβλίο “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”).
Ο υπαρξιστής ψυχοθεραπευτής καλείται, λοιπόν, να βοηθήσει το θεραπευόμενο να βρει μόνος του πολλούς και διαφορετικούς τρόπους ελευθερίας σκέψης και δράσης που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση του άγχους ή της θλίψης που βιώνει, αναλαμβάνοντας την ίδια στιγμή και το βάρος της ευθύνης για την απόφαση της ζωής την οποία επέλεξε να ζει.