” Όπου υπάρχει αγάπη, υπάρχει ζωή…” Μαχάτμα Γκάντι
Τι είναι η αγάπη?
Οι άνθρωποι χρειάζονται την αγάπη στην ζωή τους σε οποιαδήποτε μορφή της, είτε είναι φιλική, ρομαντική είτε πηγάζει από το οικογενειακό περιβάλλον. Η κατανόηση της ψυχολογικής δυναμικής πίσω από αυτό το βαθύ συναίσθημα μπορεί να μεταμορφώσει τις αλληλεπιδράσεις, τις σχέσεις μας και, τελικά, την κατανόησή μας για την ανθρώπινη φύση.
Εδώ είναι μερικά από τα πιο βαθιά και ζωτικά στοιχεία για την αγάπη :
- Η αγάπη είναι και παγκόσμια και μοναδική.
Ενώ η εμπειρία της αγάπης είναι καθολική, η έκφραση και η αντίληψη της αγάπης είναι μοναδική για κάθε άτομο, επηρεασμένη από την προσωπικότητα, την ανατροφή και το πολιτισμικό πλαίσιο.
- Η αγάπη έχει εξελικτικές ρίζες.
Από εξελικτική σκοπιά, η αγάπη βοηθά στη σφυρηλάτηση ισχυρών δεσμών και συνεργασιών, που είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση και την αναπαραγωγή.
- Ο έρωτας με την πρώτη ματιά, έχει επιστημονική βάση.
Είναι πιθανό οι άνθρωποι να ερωτευτούν μέσα σε δευτερόλεπτα. Οι χημικές ουσίες ταχείας αποδέσμευσης όπως η ωκυτοκίνη, η φαινυλαιθυλαμίνη και η ντοπαμίνη στον εγκέφαλο μπορούν να δημιουργήσουν μια άμεση αίσθηση σύνδεσης.
- Η αγάπη ενισχύει τη μακροζωία.
Έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι σε ερωτικές, μακροχρόνιες σχέσεις τείνουν να ζουν περισσότερο, πιθανότατα λόγω της βελτιωμένης ψυχικής και σωματικής υγείας.
- Η αγάπη ξεπερνά τα είδη.
Όχι μόνο οι άνθρωποι αλλά πολλά άλλα είδη είναι επίσης γνωστό ότι σχηματίζουν μακροχρόνιους δεσμούς, αποδεικνύοντας την εκτεταμένη παρουσία της αγάπης στη φύση.
- Η αγάπη και ο πόνος μοιράζονται κοινα νευρικά μονοπάτια
Περιέργως, η αγάπη και ο πόνος ενεργοποιούν παρόμοιες νευρικές οδούς μέσα στον εγκέφαλο. Αυτή η σύνδεση μπορεί να εξηγήσει γιατί η απουσία ή η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου συχνά εκδηλώνεται ως σωματικός πόνος.
- Η αγάπη είναι ένα φυσικό παυσίπονο
Μπορεί να λειτουργήσει ως ισχυρό αναλγητικό λόγω της απελευθέρωσης ενδορφινών και άλλων ορμονών «καλής αίσθησης».
- Η αγάπη μπορεί να βελτιώσει την ψυχική υγεία
Το να είσαι σε μια ερωτική σχέση έχει συνδεθεί με μειωμένο στρες, χαμηλότερες περιπτώσεις κατάθλιψης και βελτιωμένη συνολική ψυχική ευεξία.
- Η αγάπη αυξάνει την ενσυναίσθηση
Το να αγαπάμε κάποιον συχνά οδηγεί σε αυξημένη ενσυναίσθηση, καθώς φυσικά επιδιώκουμε να κατανοήσουμε και να συντονίσουμε τα συναισθήματα του συντρόφου μας.
- Η αγάπη μπορεί να τονώσει την αυτοεκτίμηση
Το να νιώθει κάποιος ότι τον αγαπούν και τον εκτιμούν μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την αυτοεκτίμηση και τη συνολική αίσθηση της προσωπικής του αξίας.
- Η αγάπη κυριολεκτικά κάνει την καρδιά σας να χτυπά πιο γρήγορα
Όταν είστε ερωτευμένοι, τα επίπεδα αδρεναλίνης μπορεί να αυξηθούν, οδηγώντας σε αυξημένο καρδιακό ρυθμό.
- Η αγάπη μπορεί να σε κάνει πιο δημιουργικό
Τα έντονα συναισθήματα που σχετίζονται με την αγάπη μπορούν να ενισχύσουν τη δημιουργικότητα.
- Η αγάπη επηρεάζει τη διαστολή της κόρης σας
Αξιοσημείωτο είναι πως οι κόρες των ματιών σας μπορεί να διαστέλλονται όταν βλέπετε κάποιον που σας ελκύει, μια φυσική απόκριση που ελέγχεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα του εγκεφάλου.
- Ο χτύπος της καρδιάς σας συγχρονίζεται με αυτόν του/της συντρόφου σας.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα ζευγάρια που είναι βαθιά ερωτευμένα συχνά συγχρονίζουν τους καρδιακούς παλμούς τους όταν κάθονται κοντά το ένα στο άλλο.
- Η αγάπη βοηθά στην γρηγορότερη επούλωση των πληγών
Μελέτες δείχνουν ότι η ύπαρξη μιας θετικής σχέσης αγάπης μπορεί να βοηθήσει τις πληγές να επουλωθούν γρηγορότερα λόγω χαμηλότερου στρες, καλύτερης διάθεσης και θετικών χημικών αντιδράσεων.
- Η αγάπη και ο φόβος συνδέονται
Το ίδιο μέρος του εγκεφάλου ενεργοποιείται από την έντονη αγάπη και τον ακραίο φόβο, εξηγώντας πιθανώς γιατί η αγάπη μπορεί να αισθάνεται τόσο συναρπαστική και τρομακτική ταυτόχρονα.
- Η αγάπη μπορεί να φανεί στον εγκέφαλο
Οι λειτουργικές μαγνητικές τομογραφίες (MRI) μπορούν να δείξουν ότι περιοχές του εγκεφάλου φωτίζονται όταν ένα άτομο σκέφτεται το αγαπημένο του πρόσωπο.
- Η αγάπη σας κάνει πιο πρόθυμους να ρισκάρετε
Όταν είστε ερωτευμένοι, ο εγκέφαλός σας είναι πιο πιθανό να λάβει αποφάσεις που ενέχουν υψηλότερους κινδύνους, επηρεασμένοι από το σύστημα ανταμοιβής που καθοδηγείται από ορμόνες που σχετίζονται με την αγάπη.
- Η αγάπη πυροδοτεί την αντίδραση πάλης ή φυγής «Fight or Flight».
Το να ερωτευτείς μπορεί να προκαλέσει το σώμα σου να παράγει αδρεναλίνη και κορτιζόλη, προκαλώντας μια απάντηση «πάλης ή φυγής» παρόμοια με την αντιμετώπιση μιας αντιληπτής απειλής.
- Η αγάπη οδηγεί σε συμπεριφορά καθρέφτη
Οι ερωτευμένοι συχνά αντικατοπτρίζουν ο ένας τη συμπεριφορά του άλλου, από τα πρότυπα ομιλίας τους έως τις χειρονομίες τους, υποδηλώνοντας μια βαθιά αίσθηση σύνδεσης και επίγνωσης.
Τελικές σκέψεις
Η «ανακάλυψη» της αγάπης στον εγκέφαλο έχει δικαιολογημένα αναγνωριστεί ως μια σημαντική επιστημονική ανακάλυψη. Η ικανότητα να βλέπουμε την αγάπη μέσω σαρώσεων fMRI έχει μετατοπίσει τη μελέτη της αγάπης προς τη νευροεπιστήμη και προσφέρει ένα μέσο για την πιο ποσοτική αξιολόγηση των θεωριών που προσφέρονται από ψυχολόγους, κοινωνιολόγους και άλλους στις κοινωνικές επιστήμες και την ιατρική. Η προβολή των φυσικών ιδιοτήτων ενός συναισθήματος δεν μοιάζει ίσως με το να κρυφοκοιτάς μέσα στο σώμα μέσω ακτίνων Χ στα τέλη του 19ου αιώνα, μια πολύ συναρπαστική ιστορική εξέλιξη που βοήθησε στην πρόοδο του πεδίου.
Ωστόσο, παρά την όλη σκέψη που αφιερώθηκε στο θέμα κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, είναι δίκαιο να πούμε ότι η ψυχολογική λειτουργία της αγάπης παραμένει σε μεγάλο βαθμό ένα μυστήριο, κάτι που θεωρώ ότι είναι καλό.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Johnson, R. A. (1983). We: Understanding the psychology of romantic love. Harper & Row Publishers.
- Sternberg, R. J., & Sternberg, K. (Eds.). (2018). The new psychology of love. Cambridge University Press.