Πόσοι άνθρωποι λένε ψέματα στους θεραπευτές τους;
Η ιδέα ότι οι περισσότεροι άνθρωποι λένε ψέματα στον θεραπευτή τους βασίζεται σε ερευνητικά δεδομένα που υποστηρίζουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να είναι απόλυτα ειλικρινείς ενώ κάθονται στον καναπέ του θεραπευτή τους.
Πιο συγκεκριμένα, σε μια έρευνα του 2015 που διεξήχθη από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA), το 93% των ερωτηθέντων είπαν ότι είπαν ψέματα τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Τα ψέματα μπορεί να κυμαίνονται από “Πρέπει να ακυρώσω το ραντεβού μου επειδή δεν αισθάνομαι καλά” έως “Όχι, δεν κάνω χρήση ναρκωτικών”. Τα ψέματα μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν «μερικές αλήθειες». Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να πει στον θεραπευτή ότι μάλωναν με κάποιο αγαπημένο τους άτομο, αλλά δεν αναφέρουν ότι έχασαν την ψυχραιμία τους και είπαν ενοχλητικά πράγματα.
Γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι λένε ψέματα στον ψυχοθεραπευτή τους (και γιατί είναι καλό να το αποφύγετε).
Ο κύριος λόγος που οι άνθρωποι λένε ψέματα στους θεραπευτές τους είναι επειδή νιώθουν βαθιά ντροπή για τη συμπεριφορά τους. Θέλουν να δείξουν στον θεραπευτή τον καλύτερο εαυτό τους, όχι τον εαυτό που θα ήθελαν να μην υπήρχε. Φιλτράρουν την αναφορά για το πώς πέρασε η εβδομάδα τους και ανακεφαλαιώνουν τη ζωή τους στον θεραπευτή χωρίς να αναφέρουν τις συμπεριφορές ή τα σημεία στα οποία θα ήθελαν να είχαν πράξει διαφορετικά.
Αυτό ονομάζεται «διαχείριση εντυπώσεων» – η επιθυμία να κάνετε τον εαυτό σας να μοιάζει με το άτομο που θα θέλατε να ήσασταν. Είναι μια φυσική και ανθρώπινη παρόρμηση. Δυστυχώς, όταν ασχολείστε με τη διαχείριση εντυπώσεων με τον θεραπευτή σας, υπάρχουν πολλά μειονεκτήματα.
Είναι κακή χρήση του χρόνου σας (και του θεραπευτή σας).
Πρώτον, όταν λέτε ψέματα στον θεραπευτή σας, δαπανείται χρόνος και ενέργεια από τα πιο σημαντικά ζητήματα. Όταν αποκρύπτετε σημαντικά κομμάτια της αλήθειας, των γεγονότων ή της συμπεριφοράς μπορεί να χαθεί χρόνος από την ψυχοθεραπευτική διαδικασία σε επιμέρους συζητήσεις. Ο ψυχοθεραπευτής σας δεν είναι εκεί για να σας κρίνει αν η συμπεριφορά ήταν κακή ή να σας κατηγορήσει με οποιοδήποτε τρόπο. Η απόφαση της απόκρυψης πληροφοριών, μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά στη θεραπευτική διαδικασία και θα χάσετε το χρονική και χρηματική επένδυση που έχετε κάνει με σκοπό την αυτοβελτίωσή σας.
Εάν είστε επιφυλακτικοί, δεν μπορείτε να προχωρήσετε.
Σε συνέχεια, όταν λέτε ψέματα στον ψυχοθεραπευτή σας, δεν επιτρέπετε στον εαυτό σας να εξασκηθεί σε μία συνθήκη κατά την οποία θα μπορεί να είναι αυθεντικός και ευάλωτος. Διατηρείτε ακριβώς την ίδια στάση που πιθανότατα χρησιμοποιείτε με πολλούς άλλους ανθρώπους στη ζωή σας ενώ, στην ιδανική περίπτωση, η θεραπεία θα πρέπει να είναι ένα μέρος όπου μαθαίνετε πώς να αισθάνεστε περισσότερο αποδεκτός και γνήσιος. Το να λέτε ψέματα στον θεραπευτή σας σημαίνει ότι πιθανότατα δεν υπάρχει μέρος όπου είστε πλήρως ο εαυτός σας.
Δεν θα νιώσετε ποτέ αληθινή αποδοχή.
Τρίτον, όταν λέτε ψέματα στον ψυχοθεραπευτή σας, γνωρίζετε ότι οποιαδήποτε θετική ανατροφοδότηση λαμβάνετε από τον θεραπευτή δεν έχει τις ρίζες του στην πλήρη γνώση σας ως ανθρώπου. Αντίθετα, εφόσον επιμελείτε την εικόνα σας, θα υποθέσετε ότι ο θεραπευτής φαίνεται να σας αποδέχεται ή να σας εγκρίνει μόνο λόγω αυτής της προσεκτικά διαχειριζόμενης εικόνας. Η θεραπεία είναι ένα μέρος όπου μαθαίνεις ότι μπορείς να γίνεις αποδεκτός παρά τα ελαττώματά σου. Εάν κάνετε τη συνήθεια σας να δείχνετε λίγα ελαττώματα, τότε αποκόπτετε τον εαυτό σας από αυτή τη θεραπευτική πτυχή της θεραπείας.
Το να είστε ανοιχτοί θα επιταχύνει τα αποτελέσματα της θεραπείας σας.
Το να λες ψέματα στον θεραπευτή σου είναι κατανοητό και δεν σε κάνει κακό άνθρωπο με κανέναν τρόπο αφού συμβαίνει όλη την ώρα, από την πλειοψηφία των θεραπευόμενων.
Ωστόσο, εάν μπορείτε να ανοιχτείτε πλήρως στον θεραπευτή σας και να παραδεχτείτε τα ελαττώματα και τα λάθη σας, τότε θα κάνετε πολύ καλύτερη χρήση των συνεδριών σας και του χρόνου σας. Μπορείτε να εργαστείτε για την αυθεντικότητα, τη συμπόνια για τον εαυτό σας και την αποδοχή του εαυτού σας, εκτός από την άμεση αντιμετώπιση των ζητημάτων με τα οποία παλεύετε πιο βαθιά. Το να είσαι ειλικρινής είναι ο καλύτερος τρόπος για να αναπτυχθείς πραγματικά και να πετύχεις τους στόχους σου στη θεραπεία — δεν είναι εύκολο, αλλά είναι αυτό που είσαι εκεί — και είναι θεμελιώδες για τη διαδικασία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Blanchard, M., & Farber, B. A. (2018). Lying in psychotherapy: Why and what clients don’t tell their therapist about therapy and their relationship. In Disclosure and Concealment in Psychotherapy (pp. 90-112). Routledge.
