Το άγχος είναι πλέον το κορυφαίο πρόβλημα ψυχικής υγείας σε όλο τον κόσμο και η συχνότητα του άγχους εξακολουθεί να αυξάνεται, ειδικά μεταξύ των νέων. Αυξάνεται ο αριθμός των παιδιών και των εφήβων που διαγιγνώσκονται με τη διαταραχή. Ένας από τους πιο συχνά αναφερόμενους λόγους για τη γενική αύξηση του άγχους είναι η αβεβαιότητα η οποία χαρακτηρίζει σχεδόν σε κάθε τομέα της σύγχρονης ζωής, ως απάντηση σε μια σειρά από οικονομικές και πολιτισμικές αλλαγές. Η αβεβαιότητα δεν προκαλεί άγχος από μόνη της, αλλά μπορεί να παρέχει έδαφος αναπαραγωγής για να συμβεί αυτό.
Άγχος και Αγχώδεις διαταραχές
Οι Αγχώδεις Διαταραχές είναι οι πιο συνηθισμένες ανάμεσα σε όλα τα είδη των ψυχικών ασθενειών, αφού είναι ελάχιστος ο αριθμός των ανθρώπων που μπορεί να περάσουν μία εβδομάδα της ζωής τους κατά την οποία δε θα βιώσουν άγχος ή φόβο, τα οποία έχουν σημαντικό ρόλο σε αυτή την κατηγορία διαταραχών, οπότε ο σημασιολογικός διαχωρισμός τους είναι απαραίτητος. Πιο συγκεκριμένα, το άγχος ορίζεται ως η η ψυχική και φυσική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένα άτομο περιμένοντας μια μελλοντική πιθανή “απειλή”, ενώ ο φόβος αφορά την αντίδραση του ατόμου σε μία “απειλή” που συμβαίνει στο τώρα, στο παρόν.
Ο φόβος διεγείρει το σώμα μας στην περίπτωση που εντοπίσουμε κάποιον κίνδυνο με σκοπό να προστατευτούμε από αυτόν και να τον αντιμετωπίσουμε. Το άγχος μοιράζεται κοινά χαρακτηριστικά με τον φόβο αφού γαλουχείται από αυτόν, ενώ συνοδεύεται από την ιδέα ότι κάτι κακό θα συμβεί στο μέλλον από το οποίο υποθέτουμε πως πρέπει να προστατευτούμε προκαταβολικά.
Όταν αυτή η αντίδραση αυτοπροστασίας από πιθανά μελλοντικά γεγονότα – που σε περιπτώσεις μπορεί να είναι βοηθητική – γίνει επίμονη, τροφοδοτεί το άγχος που μπορεί να οδηγήσει το άτομο σε διαστρέβλωση της πραγματικότητας, αφού τον περισσότερο χρόνο της ημέρας του η σκέψη του βρίσκεται στο μέλλον και όχι στο παρόν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, συνίσταται ψυχοθεραπεία για διαχείριση άγχους.
Η θεραπεία για τις αγχώδεις διαταραχές δεν μπορεί να είναι ίδια για όλους, αλλά προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε ατόμου και στον τύπο της διαταραχής ώστε η διαχείριση του άγχους να είναι αποτελεσματική.
Συμπτώματα του άγχους μπορεί να είναι :
- Συναισθήματα μοναξιάς και ανικανότητας
- Χαμηλή αποδοτικότητα
- Διαταραχές ύπνου, αυπνίες ή εφιάλτες
- Αντιδραστικότητα
- Μελαγχολία
- Μειωμένη ή αυξημένη όρεξη
- Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία
- Κρίσεις πανικού
- Ταχυκαρδία
- Σωματικοί πόνοι
- Χαμηλό ανοσοποιητικό
Κρίσεις πανικού
Ένα πολύ σοβαρό και συχνό φαινόμενο στην εποχή μας είναι οι κρίσεις πανικού. Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι συμβαίνουν αιφνίδια και δημιουργούν την αίσθηση πως δεν μπορούμε να πάρουμε ανάσα, ότι θα λιποθυμήσουμε ή πως βιώνουμε κάποιο καρδιακό επεισόδιο.
Πρόκειται για μία αρκετά τρομακτική εμπειρία που ο φόβος να μην επαναληφθεί μπορεί να μας εμποδίσει από το να χαρούμε τη ζωή, ακόμη και να βγούμε από το σπίτι. Ο φόβος της επανάληψης του επεισοδίου είναι αρκετός πολλές φορές ώστε να προκαλέσει από μόνος του μία νέα κρίση πανικού, μόλις βρεθούμε σε παρόμοιες συνθήκες με αυτές που την είχαν προκαλέσει, όπως για παράδειγμα ένα μέρος με πολυκοσμία.
Σκοπός της ψυχοθεραπείας για κρίση πανικού είναι να μπορέσουμε να εντοπίσουμε την πηγή του άγχους και πώς εκδηλώνεται, με τελικό στόχο την καλύτερη διαχείρισή του για μία πιο λειτουργική καθημερινότητα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Rachman, S., & Rachman, S. J. (2013). Anxiety. Psychology Press.
