Οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται τη συναισθηματική ανασφάλεια ως χαρακτηριστικό της προσωπικότητας – κάτι που γεννιέσαι με αυτό που σε καταδικάζει σε μια ζωή με χρόνιο άγχος και χαμηλή αυτοεκτίμηση. Και ενώ σίγουρα μπορεί να νιώθουν έτσι οι άνθρωποι που υπήρξαν ανασφαλείς το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους, ο πραγματικός λόγος που νιώθουμε χρόνια ανασφάλεια είναι συχνά πιο λεπτός:
Ό,τι κι αν προκάλεσε την ανασφάλειά σας στην αρχή, είναι οι συνήθειές που έχετε αποκτήσει που σας κάνουν να νιώθετε ανασφάλεια.
Στη δουλειά μου ως ψυχολόγος, ανακάλυψα ότι ο καλύτερος τρόπος για να ξεφύγεις τελικά από τον κύκλο της ανασφάλειας είναι να εντοπίσεις τις συμπεριφορικές συνήθειες που συντηρούν την ανασφάλειά σου στο παρόν.
Όλοι έχουμε περίπλοκες ζωές και ιστορίες. Αλλά αν θέλετε να νιώθετε λιγότερη ανασφάλεια και μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, η ενασχόληση με μία ή δύο από αυτές τις συνήθειες θα κάνει μεγάλη διαφορά.
1. Επιδίωξη επιβεβαίωσης.
Η αναζήτηση επιβεβαίωσης είναι ένας από τους χειρότερους “παραβάτες” όταν πρόκειται για συνήθειες που μας κάνουν να νιώθουμε ανασφάλεια.
Όταν συνήθως ζητάτε επιβεβαίωση, λέτε πραγματικά στον εαυτό σας ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε τα πράγματα μόνοι σας. Αν εξακολουθείτε να το λέτε στον εαυτό σας αρκετά συχνά μπορεί να νιώσετε ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε τίποτα.
Προφανώς, η απόκτηση επιβεβαίωσης είναι ωραία στη στιγμή που συμβαίνει.
Όταν αισθάνεστε ανήσυχοι και αναποφάσιστοι, η ανάθεση της απόφασής σας σε κάποιον άλλο σας απαλλάσσει από το άγχος.
Όταν νιώθετε φόβο μήπως σας κρίνουν επειδή επιλέγετε ένα πράγμα έναντι κάποιου άλλου – μπορεί να είναι για παράδειγμα τρόποι διασκέδασης, είδη μουσικής ακόμα και η επιλογή φίλων- το να ζητάτε επιβεβαίωση από άλλους για αυτές τις επιλογές μπορεί να σας ανακουφίζει από τον φόβο ότι μπορεί να σας κρίνουν για αυτές. Όταν ανησυχείτε για το πώς φαίνεστε, το να ρωτήσετε κάποιον άλλο σας κάνει να αισθανθείτε λίγο λιγότερο ανήσυχοι και λίγο πιο σίγουροι.
Το πραγματικό πρόβλημα με τη χρόνια αναζήτηση επιβεβαίωσης είναι ότι είναι επιζήμια στην αυτοπεποίθησή σας μακροπρόθεσμα. Εάν χρησιμοποιείτε πάντα άλλους ανθρώπους για να νιώσετε καλύτερα, δεν μαθαίνετε ποτέ πώς να βοηθήσετε τον εαυτό σας να νιώσει καλύτερα. Στην περίπτωση που πιστεύετε, βαθιά μέσα σας, ότι δεν είστε σε θέση να βοηθήσετε τον εαυτό σας να αντιμετωπίσει τον συναισθηματικό πόνο και τη δυσκολία, θα νιώσετε μεγάλη ανασφάλεια.
Για να νιώθετε μεγαλύτερη ασφάλεια και αυτοπεποίθηση, μπορείτε να εκπαιδεύστε τον εαυτό σας να ανέχεται το βραχυπρόθεσμο άγχος.
2. Δεν λέτε ποτέ όχι
Ένας από τους μεγαλύτερους λόγους που οι ανασφαλείς άνθρωποι μένουν έτσι είναι επειδή φοβούνται να πουν όχι στους ανθρώπους.
Για παράδειγμα:
Έχετε καεί και έχετε άγχος στη δουλειά λόγω πάρα πολλών εργασιών που σας έχουν ανατεθεί. Ο διευθυντής σας περνάει από το γραφείο σας και σας ρωτά αν μπορείτε να αποκτήσετε νέο λογαριασμό. Επειδή φοβάστε να χάσετε την ιδιότητά σας ως «Ο τύπος που κάνει τα πράγματα», λέτε ναι και το άγχος σας χειροτερεύει.
Το πρόβλημα με το να μην λες ποτέ όχι είναι ότι καταλήγεις να ζεις τη ζωή των άλλων αντί τη δική σου.
Και αν πηγαίνετε για μήνες, χρόνια ή δεκαετίες, χωρίς να ζείτε τη δική σας ζωή, πώς θα μπορούσατε να ελπίζετε να αισθάνεστε σίγουροι και ασφαλείς για τον εαυτό σας;
Κάθε φορά που λέτε ναι σε κάποιον άλλον εις βάρος του εαυτού σας, λέτε στο μυαλό σας ότι αυτό που θέλετε δεν είναι τόσο σημαντικό. Αν αυτό γίνει συνήθεια, δεν πρέπει να σας προκαλεί έκπληξη ότι μπορεί να αισθάνεστε πως δεν εκτιμάτε τον εαυτό σας.
Αν θέλετε να αισθάνεστε πιο ασφαλείς, πρέπει να μάθετε να υπερασπίζεστε τον εαυτό σας και τις δικές σας επιθυμίες και ανάγκες. Γιατί είναι εξίσου σημαντικά με οποιουδήποτε άλλου ανθρώπου.
3. Ασκείτε κριτική στους άλλους
Το να είσαι επικριτικός δεν είναι πάντα κακό. Εξάλλου, για να πλοηγηθούμε με επιτυχία στη ζωή πρέπει να είμαστε σε θέση να διακρίνουμε και να αναλύουμε τους ανθρώπους, τα προβλήματα και τις καταστάσεις στη ζωή μας, ώστε να μπορούμε να πάρουμε σωστές αποφάσεις. Για παράδειγμα: Ένας καλός τρόπος για να χτίσουμε μια γερή φιλία είναι να μην σκεφτόμαστε επικριτικά για τον/ την φίλο/η μας.
Αλλά: ενώ η κριτική ικανότητα είναι μια σημαντική δεξιότητα, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα έως και να διαλύσει μία φιλία.
Οι ανασφαλείς άνθρωποι χρησιμοποιούν συχνά την κριτική των άλλων ως τρόπο να νιώσουν καλύτερα με τον εαυτό τους. Βλέπετε, οι άνθρωποι που είναι ανασφαλείς αισθάνονται συνεχώς άσχημα με τον εαυτό τους. Και συχνά, δεν ξέρουν πώς να αισθάνονται καλύτερα με υγιή ή παραγωγικό τρόπο. Έτσι συχνά καταφεύγουν στην κριτική των άλλων.
Πώς, όμως, η κριτική των άλλων μας βοηθά να νιώθουμε καλύτερα με τον εαυτό μας;
Λοιπόν, αυτό είναι το θέμα: μακροπρόθεσμα, δεν έχει κανένα απολύτως αποτέλεσμα. Το να είστε υπερβολικά επικριτικοί με άλλους ανθρώπους θα καταλήξετε να αισθάνεστε ένοχοι και χειρότερα για τον εαυτό σας μακροπρόθεσμα, αυξάνοντας μόνο την ανασφάλειά σας. Αλλά βραχυπρόθεσμα, το να είμαστε επικριτικοί με τους άλλους μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα συγκριτικά.
Αν θέλετε να είστε λιγότερο ανασφαλείς, μπορείτε να σταματήσετε να χρησιμοποιείτε την κριτική για να διογκώνετε τεχνητά την αίσθηση του εαυτού σας διότι μόνο μπούμερανγκ στο τέλος θα έχει.
Τέλος, η ανασφάλεια δεν είναι ισόβια κάθειρξη. Και ανεξάρτητα από το τι προκάλεσε την ανασφάλειά σας στην αρχή, συχνά συμβαίνει ότι οι οι καθημερινές συνήθειές σας τη διατηρούν τώρα.
Αρχίστε λοιπόν να λέτε όχι, εξαλείψτε την αναζήτηση επιβεβαίωσης και σταματήστε να επικρίνετε τους άλλους. Εάν μπορείτε να εργαστείτε προς αυτή την κατεύθυνση για να εντοπίσετε και να εξαλείψετε αυτές τις συνήθειες, θα έχει θετικό αντίκτυπο στην αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή σας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Joiner, T. E., Metalsky, G. I., Katz, J., & Beach, S. R. (1999). Depression and excessive reassurance-seeking. Psychological Inquiry, 10(3), 269-278.Starr, L. R., & Davila, J. (2008).
- Excessive reassurance seeking, depression, and interpersonal rejection: a meta-analytic review. Journal of abnormal psychology, 117(4), 762.
